Radyasyonla Çalışanların İş Güvenliği

Günümüzde radyasyonla çalışmanın yaygınlaşmasıyla birlikte, bu alandaki iş güvenliği ve sağlık önemli bir konu haline gelmiştir. Türkiye'de bu amaçla oluşturulan "Radyasyon Güvenliği Yönetmeliği" ve "Sağlık Hizmetlerinde İyonlaştırıcı Radyasyon Kaynakları ile Çalışan Personelin Radyasyon Doz Limitleri ve Çalışma Esasları Hakkında Yönetmeliği", radyasyonla çalışanların iş güvenliğini sağlamada temel yönetmelikler olarak öne çıkmaktadır.

Kapsamlı Yaklaşım ve Önlemler

Radyasyon Güvenliği Yönetmeliği, radyasyonun kullanıldığı tıbbi, endüstriyel, araştırma ve diğer alanlarda çalışanların güvenliğini sağlamayı amaçlar. Yönetmelik, radyasyonun kullanımının tüm aşamalarını; kaynak seçimi, maruziyet değerlendirmesi, personel eğitimi, koruyucu önlemler, izleme ve denetimi içerir. Radyasyonun insan sağlığına etkilerini minimuma indirmek amacıyla belirli doz limitleri belirlenir ve radyasyonla çalışanların bilinçli bir şekilde hareket etmeleri teşvik edilir.

Radyasyon Güvenliği Yönetmeliğine göre görevleri gereği radyasyona maruz kalan kişilerin çalışma koşulları aşağıdaki şekilde sınıflandırılır:

Çalışma Koşulu A: Yılda 6 mSv'den daha fazla etkin doza veya göz merceği, cilt, el ve ayaklar için yıllık eşdeğer doz sınırlarının 3/10'undan daha fazla doza maruz kalma olasılığı bulunan çalışma koşuludur.

Çalışma Koşulu A durumunda görev yapan kişilerin, kişisel dozimetre kullanması zorunludur.

Çalışma Koşulu B: Çalışma Koşulu A'da verilen değerleri aşmayacak şekilde radyasyon dozuna maruz kalma olasılığı bulunan çalışma koşuludur.

Sağlık Personelinin Korunması

Sağlık Hizmetlerinde İyonlaştırıcı Radyasyon Kaynakları ile Çalışan Personelin Radyasyon Doz Limitleri ve Çalışma Esasları Hakkında Yönetmeliği, özellikle sağlık sektöründe iyonlaştırıcı radyasyonla çalışan personelin korunmasına odaklanır. Bu yönetmelik, sağlık hizmetlerinde radyasyonla çalışanların radyasyon maruziyetini sınırlamayı amaçlar. Belirli doz limitleri belirlenir ve bu limitlerin aşılmaması için gerekli koruyucu önlemler alınır. Aynı zamanda, personelin radyasyonla çalışma konusunda eğitim alması ve bilinçli olması da sağlanır.

Yönetmeliklerin Uygulamaları ve Faydaları

Radyasyon Güvenliği Yönetmeliği ve Sağlık Hizmetlerinde İyonlaştırıcı Radyasyon Kaynakları ile Çalışan Personelin Radyasyon Doz Limitleri ve Çalışma Esasları Hakkında Yönetmeliği gibi düzenlemeler, radyasyonla çalışanların iş güvenliği ve genel güvenliğin sağlanmasında kritik bir rol oynamaktadır. Bu yönetmelikler sayesinde radyasyonla çalışmanın sağlık riskleri minimize edilirken, çalışanların ve genel halkın güvenliği sağlanır. Yönetmeliklerin gereklilikleri doğrultusunda radyasyonla çalışanların eğitimi düzenlenir, maruziyet izlenir, doz limitleri belirlenir ve kişisel koruyucu donanımın kullanımı teşvik edilir. Bu yöntemlerle, radyasyonla çalışmanın faydaları elde edilirken, sağlık ve güvenlik öncelikli olarak korunmuş olur.

Radyasyon Güvenliği Yönetmeliği linki: https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=5272&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5

Sağlık Hizmetlerinde İyonlaştırıcı Radyasyon Kaynakları ile Çalışan Personelin Radyasyon Doz Limitleri ve Çalışma Esasları Hakkında Yönetmeliği linki: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2012/07/20120705-8.htm

Sıkıştırılmış ve Sıvılaştırılmış Gazlardan Kaynaklanan Soğuk Yanması

Soğuk yanması, düşük sıcaklıklara maruz kalan çalışanların vücutlarında oluşan hasarı tanımlayan bir terimdir. Bu tehlike sadece soğuk ortamlarda çalışanları etkilemekle kalmaz, aynı zamanda sıkıştırılmış ve sıvılaştırılmış gazların kullanıldığı endüstrilerde de ciddi tehlike oluşturabilir. Sıkıştırılmış ve sıvılaştırılmış gaz soğuk yanıklarının nedeni; sıkıştırılmış ve sıvılaştırılmış gazların termodinamik yasalara göre, yüksek basınçtan düşük basınca geçerken soğumalarıdır.

Sıkıştırılmış ve Sıvılaştırılmış Gazların Soğuk Yanması Üzerindeki Etkisi

Sıkıştırılmış ve sıvılaştırılmış gazlar, endüstriyel iş süreçlerinde sıkça kullanılır. Ancak bu gazların basınç altında saklanması veya sıvılaştırılması soğuk yanmasına neden olabilecek risk taşır. Özellikle gazların aniden serbest bırakılması veya sızıntıları, çevresel sıcaklığı düşürebilir ve bu da çalışanların soğuk yanmasına neden olabilir.

Termodinamik İlkelerin Rolü

Termodinamik yasaları, gazların sıkıştırılması veya sıvılaştırılması sırasında ortaya çıkan sıcaklık değişikliklerini açıklar. Gazlar sıkıştırıldığında veya sıvılaştırıldığında enerji dönüşümü gerçekleşir. Bu dönüşüm sırasında gazlar çevrelerinden enerji alabilir ve çevre sıcaklığını düşürebilir. Eğer gazlar aniden serbest bırakılırsa veya sızıntı meydana gelirse, bu enerji dönüşümü hızla gerçekleşebilir ve çevrede soğuk alanlar oluşabilir.

Sıkıştırılmış ve Sıvılaştırılmış Gazlarla Çalışırken Alınması Gereken Önlemler

1.İyi Havalandırma: Sıkıştırılmış ve sıvılaştırılmış gazların kullanıldığı alanlarda iyi bir havalandırma sağlanmalıdır.

2.Koruyucu Giysiler: Çalışanlar, gaz sızıntılarına karşı koruyucu giysiler giymelidir. Bu giysiler, gazın cilde temasını engelleyebilir.

3.Eğitim ve Farkındalık: Çalışanlar, sıkıştırılmış ve sıvılaştırılmış gazların potansiyel tehlikeleri hakkında eğitilmeli ve farkındalık kazanmalıdır.

4.Gaz Sızıntı Dedektörleri: İş yerlerinde gaz sızıntılarını tespit etmek için gaz sızıntı dedektörleri kullanılmalıdır. Bu cihazlar, olası tehlikeleri erken aşamada belirlemeye yardımcı olabilir.

5.Acil Durum Planları: İş yerlerinde gaz sızıntılarına karşı acil durum planları hazırlanmalı ve çalışanlar bu planlar hakkında bilgilendirilmelidir.

Not: Soğuk Tehlikesi yazmak daha uygun olmasına karşın, 

soğuk yanığı farkındalığı oluşturmak için "Soğuk Yanığı" ifadesi seçildi.