Tüp ve Tüp Demetlerinin Dolum ve Periyodik Muayenelerinin Usul ve Esaslarına İlişkin Tebliğ

Tüp ve Tüp Demetlerinin Dolum ve Periyodik Muayenelerinin Usul ve Esaslarına İlişkin Tebliğ 2 Haziran 2018 tarihli Resmi Gazetede yayınlandı.

Tebliğdeki bazı tanımlar;

ADR: 8/9/2009 tarihli ve 2009/15454 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Tehlikeli Malların Karayolu ile Uluslararası Taşımacılığına İlişkin Avrupa Anlaşmasını,

Dolumcu: Sınaî ve tıbbi gazların tüp ve/veya tüp demetlerine dolumu ile satış ve dağıtım hizmetlerini yapan gerçek veya tüzel kişiyi,

Dolum tesisi: Sınaî ve tıbbi gazların dolum, satış ve dağıtım hizmetlerinin yapılması amacıyla ilgili mevzuata uygun, gerekli izin, ruhsat ve belgelerine haiz sınaî gazların, tüp ve/veya tüp demetlerine dolumun gerçekleştirildiği tesisi,

Dolum Yeterlilik Belgesi: Tüp ve/veya tüp demetlerine dolum tesisleri tarafından dolum yapılabileceğini gösteren belgeyi,

Muayene kurumu: Ülkemizde ADR kapsamında yetkili kurum olan Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı tarafından onaylanmış bağımsız bir muayene ve test kurumunu,

Mülkiyet sahibi: Tüp ve/veya tüp demetinin sahibi olan gerçek veya tüzel kişiyi,

Periyodik muayene: ADR’de belirtilen periyodik muayene ve periyodik muayeneyi düzenleyen yöntemlerini,

ifade eder.

Periyodik muayene

MADDE 12 – (1) Tüp ve/veya tüp demetlerinin periyodik muayene yaptırma sorumluluğu mülkiyet sahibine aittir.

(2) 1/7/2005 tarihinden önce piyasaya arz edilen ancak Epsilon veya Pi işareti taşımayan ve uygunluğun yeniden değerlendirmesi işlemine tabi tutulmayan tüp ve/veya tüp demetlerinin periyodik muayeneleri, periyodik muayenenin yapılacağı tarihte yürürlükte olan periyodik muayene standartlarına göre Muayene Kurumu tarafından yapılır.

(3) 1/7/2005 tarihinden sonra piyasaya arz edilen ve periyodik muayene tarihi gelen tüp ve/veya tüp demetlerine Yönetmeliğin periyodik muayeneye ilişkin hükümleri uygulanır.

(4) Periyodik muayene sonucu uygun çıkmayan tüp ve/veya tüp demetleri, dolumcu ve/veya Muayene Kurumu tarafından mülkiyet sahibine bilgi verilerek hurdaya ayrılır ve Servis Sistemine girilir.

Renk kodlaması

MADDE 13 – (1) Basınçlı gaz tüplerinin renk kodlaması, TS EN 1089-3 Taşınabilir gaz tüpleri - Gaz tüplerinin tanıtılması (LPG hariç) bölüm 3: Renk kodlaması standardına veya bu standardın yerine geçen standarda göre yapılır.

(2) 1/1/2024 tarihinden itibaren Renk kodlaması standardına uyulmayan tüp ve tüp demetlerine dolum yapılmaz.

Linki: http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2018/06/20180602-6.htm

Resim Kaynağı: http://www.gilje-gas.com/index.php?idgrupa=3&idpodgrupa=19&sablon=2&naslov=Ozna%26%23269%3Bavanje+boca

İnsan Bünyesine Etkisine Göre Gaz Sınıfları

Basit Boğucu Gazlar

Normal şartlarda kimyasal olarak boğucu değildirler. Fakat ortamda çok yoğun bulunmaları durumunda havadaki oksijenin yerini alarak oksijenin daha az solunmasına sebep ol­duklarından, oksijen yetersizliği sebebi ile boğulmalara sebep olabilirler.

Örneğin; Azot, Karbondioksit, metan, Etan, Propan, Hidrojen

Kimyasal Boğucu Gazlar

Kimyasal özellikler sebebi ile solunum ve dolaşımı en­gelleyerek etkili olan gazlardır.

Örneğin; Karbon monoksit, Hidrojen siyanür, Hidrojen sülfür

Tahriş Yapan Gazlar

Asidik özellikleri ve suda çözünürlükleri sebebiyle, so­lunum sistemleri üzerinde tahriş edici etki gösterirler. Özellikle üst solunum yollarında, gözlerde, deride çeşitli derecelerde tahrişe neden olabilirle.

Örneğin; Amonyak, Klor, Azot dioksit, Kükürt dioksit, Ozon

Sistemik Zehir Etkisi Gösteren Gazlar

Vücudun belirli sistemleri üzerinde toksik etki yapan gaz ve buharlardır. 

Örneğin; Asrin, Fosfin, Stibin

DIN 8541 / TS EN ISO 3821 Konulu Bir Soru

DIN EN ISO 3821 (replaces DIN 8541/EN 559)

Kaynak: http://www.beuth.de/en/draft-standard/din-8541-1/2837385;jsessionid=19082BA4483ECAEAF8C335EB901D414D.3

TS EN ISO 3821 Gaz kaynak donanımları - Kaynak yapma, kesme ve benzeri işler için lastik hortumlar

Kapsam: Bu standard, kaynak yapma, kesme ve benzeri işlerde kullanılan lastik hortumların (ikili hortumlar dahil) sahip olması gereken özellikleri kapsar.

Bir Soru: DIN 8541’e göre oksijen ve asetilen hortumlarının işaretlendirmelerinde aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Oksijen gaz hortumu mavi işaretlenir.

B) Diğer yanmayan gazlar için hortuma yeşil renk işaretlenir.

C) Yanıcı gazlar (sıvılaştırılmış gazlar hariç) için hortuma kırmızı işaret verilir.

D) Tüm yanıcı gazlar (sıvılaştırılmış gazlar dahil) için hortumun dış kısmına yarısı kırmızı yarısı turuncu renk işaretlenir.
18/08/2013 tarihli 4. Grup A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanlığı Sınavı

Silisyum, Kuvars ve Toz Konulu Bir Soru

Silisyum, yeryüzünde en çok bulunan elementlerden biridir. Yarıiletken özelliğe sahip oluşu ve doğada, ormanda, doğal yaşamda çok bulunması, transistör, diyot ve hafızalarda kullanılabilmesinin pratik hızlı oluşu, entegre devrelerin ve bilgisayarların silisyum teknolojisi üzerine inşa edilmesini sağlamıştır. Bugünlerde ise, "Silikon Vadisi" denilen dev endüstrinin adı bir silisyum bileşiği olan silikondan gelmektedir.

Camın ana maddesi kum olarak bilinir. Bunun sebebi camın asıl hammaddesi olan silisyumun kumda özellikle de deniz kumunda çok bulunmasıdır.

Kuvars, oldukça saf silisyum dioksit (SiO2) kristallerine verilen addır. Kuvarsın rengi beyaz (süt kuvars), mor (amotist), pembe kuvars, duman renkli füme gibi çeşitli renklerde olabilir.

Kumlarda bolca bulunan kuvarsın saf olmayanları içinde demir vardır. Beyaz kum olarak bilinen oldukça saf kuvarslar cam endüstrisinde kullanılır. Kuvars piezoelektrik bir taştır.

Kaynak: Wikipedia

Bir soru: Aşağıdaki tozlardan hangisi solunum açısından insan sağlığına diğerlerine göre daha az tehlike oluşturur?

A) Kuvars tozu

B) Deniz kumu tozu

C) Mermer tozu

D) Kömür tozu

18/08/2013 tarihli 4. Grup A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanlığı Sınavı

05.11.2013 tarihli Tozla Mücadele Yönetmeliği’ne Kalsiyum Karbonat(Mermer)'de eklendi. 

Maddenin Adı	CAS No (1)	Toplam Toz Miktarı TWA/ZAOD (mg/m3)	Solunabilir Toz Miktarı TWA/ZAOD (mg/m3)
Kalsiyum Karbonat(Mermer)	1317-65-3	15	5

Tozla Mücadele

05.11.2013 tarihli Tozla Mücadele Yönetmeliği’ne göre;

Asbest: Aktinolit Asbest, Antofilit Asbest, Grünerit Asbest (Amosit), Krizotil, Krosidolit, Tremolit Asbest lifli silikatlarını,

İnert toz: Solunumla akciğerlere ulaşmasına rağmen akciğerlerde yapısal ve/veya fonksiyonel bozukluk yapmayan tozları,

Kristal yapıda SiO2: Kuvars, tridimit ve kristobaliti,

Lifsi tozlar: Uzunluğu beş mikrondan daha büyük, eni üç mikrondan daha küçük ve boyu eninin üç katından büyük olan parçacıkları,

Okuyucu: ILO Uluslararası Pnömokonyoz Radyografileri Sınıflandırılması konusunda eğitim almış hekimi,

Pnömokonyoz (Akciğer Toz Hastalığı): Akciğerlerde tozun birikmesi sonucu ortaya çıkan doku reaksiyonu ile oluşan hastalığı,

Solunabilir toz: Aerodinamik eşdeğer çapı 0,1–5,0 mikron büyüklüğünde kristal veya amorf yapıda toz ile çapı üç mikrondan küçük, uzunluğu çapının en az üç katı olan lifsi tozları,

Toz: Bu Yönetmeliğe göre işyeri ortam havasına yayılan veya yayılma potansiyeli olan parçacıkları,

Toz ölçümü: İşyeri ortam havasındaki toz miktarının gravimetrik esasa veya lifsi tozlarda lif sayısına göre belirlenmesini,

Tozla Mücadele Komisyonu (TMK): Bu Yönetmelik çerçevesinde çalışma hayatında tozla ilgili konularda ihtiyaç ve öncelikleri belirleyerek teknik ve tıbbi açıdan görüş ve öneri hazırlamak amacıyla Bakanlıkça oluşturulan komisyonu,

Zaman Ağırlıklı Ortalama Değer (ZAOD/TWA): Günlük 8 saatlik zaman dilimine göre ölçülen veya hesaplanan zaman ağırlıklı ortalama değeri, ifade eder.

Tozlar için mesleki maruziyet sınır değerleri, Yönetmeliğin Ek-1'inde yer alan tabloda belirtilen değerlerin üstünde olamaz.

Asbest ve türleri, kuvars içeren tozların bulunabileceği işyerlerinde; risk değerlendirmesi ve ölçüm sonuçları ile çalışanların sağlık durumları dikkate alınarak hangi sıklıkta standart akciğer radyografilerinin çekileceği işyeri hekimince belirlenir.

Pnömokonyoz okuyucu eğitimi: ILO Uluslararası Pnömokonyoz Radyografi Sınıflandırılması Okuyucu eğitimi İSGÜM tarafından düzenlenir. Eğitimi başarılı ile bitiren hekimlere Yönetmeliğin Ek-4’ündeki örneğine uygun sertifika düzenlenir.

14/9/1990 tarihli ve 20635 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Maden ve Taşocakları İşletmelerinde ve Tünel Yapımında Tozla Mücadeleyle İlgili Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.

İşveren, işyerinde yapılacak denetimler için toz ölçümlerinin Genel Müdürlükçe ön yeterlik veya yeterlik belgesi verilen laboratuvarlarca yapılmasını sağlar. Yönetmeliğin bu maddesi 20/8/2015 tarihinde yürürlülüğe girecektir. Yönetmeliğin diğer hükümleri yayımı ile yürürlülüğe girmiştir.

Kaynak: Tozla Mücadele Yönetmeliği

TS EN ISO 7225 Gaz Tüpleri Uyarı Etiketleri

TS EN ISO 7225 Gaz Tüpleri - Uyarı Etiketleri

Kapsam: Bu standard, içerisinde tek bir gaz veya gaz karışımı bulunan münferit gaz tüplerinde kullanımı tasarlanan uyarı etiketlerinin tasarımını, üzerinde bulunması gerekli bilgileri (örneğin, tehlike sembolleri ve uyarı yazıları) ve uygulanmasını kapsar. Tüp demetlerindeki tüpler ve tüp demeti için kullanılan etiketler bu standardın kapsamında değildir.

Uyarı etiketleri, aşağıda belirtildiği gibi, iki bileşenden oluşur:

Baklava biçimli parça veya parçalar, örneğin; bir asıl tehlike işareti etiketi veya iki veya üç tehlikenin belirtilmesi gerektiği durumlarda  bir veya iki yardımcı tehlike işareti etiketi.

Resim Kaynağı: http://www.scubatechnician.com/labels.php

TS EN 1089-3 Taşınabilir Gaz Tüpleri Renk Kodlaması

TS EN 1089-3 Taşınabilir gaz tüpleri-Gaz tüplerinin tanıtılması (lpg hariç) bölüm 3: Renk kodlaması

Tanıtım renkleri, tüpün omuz bölgesine uygulanmalıdır.
Yeni standarda uygun hale getirilen tüplerin omuzlarına  karşılıklı gelecek şekilde iki adet (N) harfi konulmalıdır.

Resim Kaynağı: http://www.gilje-gas.com/index.php?idgrupa=3&idpodgrupa=19&sablon=2&naslov=Ozna%26%23269%3Bavanje+boca

Gaz	Yerel Kullanım (Sanayide)		TS EN 1089-3’e göre
Asetilen	Sarı	RAL 1018	Kestane Rengi	Maroon colour 541
Oksijen	Mavi	RAL 5002	Beyaz	White RAL 9010
Argon	Açık Mavi	RAL 5012	Koyu Yeşil	Dark green RAL 6001
Azot	Yeşil	RAL 6029	Siyah	Black RAL 9005
Helyum	Kahverengi	RAL 8008	Kahverengi	Brown RAL 8008
Yanıcı gaz tüpleri	Kırmızı	RAL 3020	Kırmızı	Red RAL 3000
Diğer gazlara ait tüpler	Gri	RAL 7000

MSDS - Malzeme Güvenlik Bilgi Formu

26.12.2008 tarihli Tehlikeli Maddeler Ve Müstahzarlara İlişkin Güvenlik Bilgi Formlarının Hazırlanması Ve Dağıtılması Hakkında Yönetmelik’e göre tanımlar;

a) CAS Numarası: “Kimyasal Kuramlar Servisi” tarafından verilen numarayı,

b) EC Numarası: Maddenin yapısal özelliğine göre Avrupa Komisyonunca verilmiş olan numarayı,

c) Elleçleme: Maddenin veya müstahzarın asli niteliklerini değiştirmeden istiflenmesi, yerinin değiştirilmesi, büyük kaplardan küçük kaplara aktarılması, kapların yenilenmesi veya tamiri, havalandırılması, kalburlanması, karıştırılması ve benzeri işlemleri,

ç) Güvenlik bilgi formu: Tehlikeli maddelerin ve müstahzarların; özelliklerine ilişkin ayrıntılı bilgileri, bulunduğu işyerlerinde madde ve müstahzarın tehlikeli özelliklerine göre alınacak güvenlik önlemlerini insan sağlığı ve çevrenin, tehlikeli maddelerin ve müstahzarların olumsuz etkilerinden korunmasına yönelik gerekli bilgileri içeren belgeyi,

d) IUPAC: Maddenin “Uluslararası Temel ve Uygulamalı Kimya Birliği” tarafından verilen adını,

e) Madde: Doğal halde bulunan veya bir üretim sonucu elde edilen, içindeki, kararlılığını sağlamak üzere kullanılan katkı maddeleri ile üretim işleminden kaynaklanan safsızlıklar dahil, fakat yine içindeki, kararlılığını ve yapısını etkilemeden uzaklaştırılabilen çözücüler hariç, kimyasal elementleri ve bunların bileşiklerini,

f) Müstahzar: En az iki veya daha çok maddeden oluşan karışım veya çözeltileri,

g) Profesyonel kullanıcı: Üreticiyi, tehlikeli maddeleri ve müstahzarları kullanan sanayiciyi, bilimsel araştırma ve geliştirme yapan ve üretim sürecinde araştırma ve geliştirme yapan gerçek veya tüzel kişileri,

ğ) Tehlikeli maddeler ve müstahzarlar: Patlayıcı, oksitleyici, çok kolay alevlenir, kolay alevlenir, alevlenir, çok toksik, toksik, zararlı, tahriş edici, hassaslaştırıcı, kanserojen, mutajen, üreme için toksik ve çevre için tehlikeli özelliklerden en az birine sahip maddeler ve müstahzarları ifade eder.

MSDS (Material safety data sheet) - Güvenlik bilgi formunda yer alması gereken bilgiler aşağıdadır:

1. Madde/Müstahzar ve Şirket/İş Sahibinin Tanıtımı,

2. Bileşimi/İçeriği Hakkında Bilgi,

3. Tehlikelerin Tanıtımı,

4. İlk Yardım Tedbirleri,

5. Yangınla Mücadele Tedbirleri,

6. Kaza Sonucu Yayılmaya Karşı Tedbirler,

7. Elleçleme ve Depolama şartları

8. Maruziyet Kontrolleri/Kişisel Korunma,

9. Fiziksel ve Kimyasal Özellikler,

10. Kararlılık ve Tepkime halleri,

11. Toksikolojik Bilgi,

12. Ekolojik Bilgi,

13. Bertaraf Bilgileri,

14. Taşımacılık Bilgileri,

15. Mevzuat Bilgileri,

16. Diğer Bilgiler.

Not:  Bu Yönetmelik yürürlülükten kaldırıldı. Yerini alan;

Zararlı Maddeler ve Karışımlara İlişkin Güvenlik BilgiFormları Hakkında Yönetmelik

MSDS adı SDS olarak değişti.

Güvenlik Bilgi Formları (SDS - MSDS)